ورود / ثبت نام
با به وجود آمدن دنیای رنگارنگ و متنوع، بازی های کامپیوتری و فضاهای مجازی و در کنار آن حجم عظیم تکالیف درسی برای خیلی از خانواده هایی که دغدغه علاقه مند کردن کودکان به مطالعه را دارند، این سوال پیش می آید که چطور می توانند در این شرایط، کاری کنند که کودکان به سمت کتاب خواندن گرایش پیدا کنند. قبل از هر چیز این را باید بدانید که پژوهشگران معتقدند اگر کودکان اهل کتاب و کتابخوانی باشند، بهتر می توانند برنامه های درسی شان را انجام دهند. بطور کلی مشکلاتشان را در مدرسه راحت تر و با آگاهی بیشتری حل می کنند. پس مطالعه کتاب های غیر درسی یک تفریح نیست، بلکه یک وسیله مهم و کاربردی برای ساخت شخصیت و آینده کودکان است. در ادامه مقاله امروز سایت کتاب و کودک، نحوه ایجاد این علاقه و اشتیاق را بررسی خواهیم کرد.
روش های علاقه مند کردن فرزندان به مطالعه
1. از خودتان شروع کنید
در ایجاد عادت به مطالعه در کودکان مهم ترین کار این است که باید اول خودتان شروع کنید. از آنجایی که کودکان بسیار تحت تاثیر الگوهای خانوادگی هستند، اگر شما را در طول روز در حال مطالعه ببینند، تحت تاثیر قرار می گیرند. شما میتوانید برای ایجاد جذابیت و تاثیر بیشتر این کار را گروهی انجام بدهید، یعنی در طول روز زمان مشخصی برای این کار اختصاص دهید، حداقل نیم ساعت و از دیدن برنامه های تلویزیون و مطالب فضاهای مجازی کم کنید و با هم کتاب بخوانید.
در آن زمان مشخص تلویزیون و گوشی های خودتان راخاموش کنید، کنار هم بنشینید و بدون اینکه باهم صحبت کنید کتاب بخوانید. اگر بچه ها ببینند که تشویق های شما برای مطالعه تنها در حد تذکر به آنها نیست و خودتان هم اجرا می کنید، بیشتر ترغیب می شوند که کتاب بخوانند و اولین قدم را برای علاقه مند کردن فرزندان به مطالعه برداشته اید. و برای کسب اطلاعات بیشتر به مقاله روش های تشویق کودک به مطالعه توسط والدین مراجعه نمایید.
2. برنامه معرفی کتاب داشته باشید
این برنامه میتواند به صورت منظم یعنی هفتگی یا ماهیانه و یا به صورت نامنظم یعنی هر زمان که کتاب مناسب مطالعه کردید باشد؛ مهم این است که برنامه معرفی کتاب در جایگاهی در گفتگوهای خانوادگی شما داشته باشد زیرا این کار به علاقه مند کردن فرزندان به مطالعه کمک می کند. اگر تصمیم داشتید که این معرفی به صورت منظم باشد میتوانید یک نام برای آن جلسه انتخاب کنید مانند جلسه “معرفی کتاب”، “تازه های کتاب”، “کتابهای دوست داشتنی من” و … و سپس در آن جلسه به مدت معینی هر فرد در مورد کتاب جذابی که در طول هفته یا ماه مطالعه کرده توضیح دهد.
این توضیح میتواند خلاصه ای از کتاب، جملات مهم و تاثیرگذار کتاب، هدف نویسنده از نگارش کتاب و داستان نوشتن کتاب باشد. برای اینکه قدرت استدلال و تفکر انتقادی کودکان قوی تر شود، هر فرد میتواند نقاط مثبت و منفی، بخشهای قوی و ضعیف کتاب را نیز بیان کند. همچنین شما در این جلسات شما میتوانید بخش پرسش و پاسخ هم داشته باشید تا به این شکل با کتاب بطور کامل آشنا شوید.
3. برای علاقه مند کردن کودکان به مطالعه اطلاعات را ثبت کنید
زمانی که کودکان (یا بطور کلی هر فردی)، مطلبی را میخواند، بطور ناخودآگاه بعد از چند روز یا چند هفته، بخشی از مطلب را یاد میگیرد و بخشی از آن را فراموش میکند. با توجه به منحنی فراموشی، اطلاعات در چند روز اول در بیشترین میزان فراموشی هستند و بعد از آن مقدار فراموشی کاهش مییابد. از طرفی یکی از دلایلی که باعث علاقمندی کودکان به مطالعه میشود این است که مطالبی که میخوانند را بتوانند بخاطر بسپارند و استفاده کاربردی کنند تا احساس غرور و اعتمادبه نفس کنند.
پس برای رسیدن به این هدف و دور زدن منحنی فراموشی شما میتوانید یک فعالیت انجام دهید و آن این است که از کودکان بخواهید که یک دفتر تهیه کنند و هر شب قبل از خواب مطالب جدیدی را که یاد گرفته اند در حد یک یا چند جمله ثبت کنند و آخر هر هفته مطالب ثبت شده را برای شما بخوانند. به مرور این مطالب تثبیت می شوند و بعد از مدتی از حجم اطلاعاتی که کودک شما دارد شگفت زده خواهید شد.
4. کتاب های علمی طنز تهیه کنید
اقدام بعدی این است که ببینید فرزندتان به کدام موضوع درسی بیشتر علاقه دارد، سعی کنید برایش کتاب هایی در همان راستا انتخاب کنید. اما اشتباه نکنید! منظور این نیست که چند کتاب کمک درسی که وزن کیلویی دارد برای او تهیه کنید تا سه برابر مطالبی که نیاز دارد را یاد بگیرد، منظور این است که اگر او به علوم علاقه نشان می دهد.
کتابی تهیه کنید که مباحث آن را به زبان ساده چه بسا به طنز بیان کرده باشد. یا کتابی بخرید که شخصیت اصلی داستان هم به علوم علاقه بسیاری دارد. اگر فرزندتان عاشق کهکشان هاست شاید جالب باشد کتابی تهیه کنید که شخصیت های آن آدم فضایی هستند و در مریخ زندگی می کنند!
اگر عاشق تاریخ است کتابی راجع به کودکی که سفر در زمان داشته و به دوره دایناسورها می رود برای او جذاب باشد. فراموش نکنید که برای علاقه مند کردن کودکان به مطالعه باید از کتاب هایی استفاده کنید که به موضوع آن علاقه دارند.
بازدید از دوره های آموزشی مرتبط با والدین را فراموش نکنید!
5. به کتاب فروشی و کتابخانه بروید
والدین محترم در بین تفریحاتی که برای فرزندتان در نظر می گیرید، رفتن به کتاب فروشی و کتابخانه را هم فراموش نکنید تا از این طریق هم اهمیت مطالعه و کتاب ها را به فرزندتان نشان دهید و هم قدمی در علاقه مند کردن کودکان به مطالعه برداشته باشید. به صورت هفتگی به کتابفروشی بروید و او را آزاد بگذارید. اجازه دهید در آنجا چرخ بخورد، کتابهای مختلف را ببیند، حتی کمی از آنها را بخواند. او را هول نکنید و مدام تذکر ندهید که عجله کن. اگر علاقه کم کم دارد در او شکل می گیرد ریشه های آن را نخشکانید.
خودتان هم در عوض می توانید به قسمت بزرگسال بروید و در کتاب ها کنکاش کنید. زمانی که شما این برنامه را بطور منظم در تفریحات خانوادگی خود قرار میدهید نه تنها کودکان را به کتاب و مطالعه علاقمند می کنید، بلکه ارزش و اهمیت کتاب را بیشتر در ذهن فرزندانتان حک میکنید.
6. برای علاقه مند کردن کودکان به مطالعه از قدم های کوچک شروع کنید
یک ترفند جالب! اگر به تازگی تصمیم گرفته اید کودکتان را در کنار درس مدرسه، به سمت کتاب هم سوق دهید، تبریک می گوییم و دید وسیع شما را به عنوان یک والد جدا تحسین می کنیم. به شما یک ترفند جالب یاد خواهیم داد که چگونه در قدم های اول آن را پیاده کنید:
از کودک خود بخواهید همه چیز را بخواند! اگر با ماشین به سمت مقصدی حرکت می کنید از او درخواست کنید نوشته های بیلبوردهای تبلیغاتی را برای شما بخواند. دستور پخت کیک که روی جلد آن نوشته شده، وسایلی که در جعبه ی کمک های اولیه قرار داده شده، روزنامه ای که روی آن سبزی پاک می کنید، همه را تقدیم او کنید تا برای شما بخواند.
با این روش کم کم او را کنجکاو خواهید کرد که در دنیای نوشته ها چه میگذرد؟ به مرور او دیگر به اطراف خود بی توجه نخواهد بود، بیشتر دقت خواهد کرد و همین موضوع میل او را به بیشتر خواندن و بیشتر دانستن افزایش خواهد داد و باعث علاقه مند کردن کودکان به مطالعه می شود. تعجب نکنید اگر بعد از مدتی کتاب های دایرة المعارف را در دست او مشاهده کردید!!
سخن پایانی
همان طور که متوجه شدید کتاب و درس دو مسئله جدا و در مقابل هم نیستند، بلکه مکمل و تکمیل کننده یکدیگرند. پس نگران این موضوع نباشید که با تشویق فرزندتان به کتابخوانی از مدرسه دوری کند و درسش افت کند. در آخر جا دارد این نکته را هم یادآوری کنم که طبق تحقیقات علمی، کودکان کتابخوان، درسخوان هم می شوند، اما کودکان درسخوان به ندرت کتابخوان می شوند. پس هوشمندانه تر این است که کتابخوانی و علاقه مند کردن کودکان به مطالعه را هدف برتر خود قرار دهید تا با نزدیک شدن به هدف خود، به گونه ای با یک تیر دو نشان زده باشید.
