ورود / ثبت نام
چگونه و از چه زمانی برای کودکان قصه بگوییم؟
با عرض سلام خدمت همه همراهان سایت کتاب و کودک
تعدادی از مادران عزیز طی پیام هایی از من خواسته بودند که چگونگی قصه گویی برای کودکان را برایشان توضیح بدهم. به همین دلیل تصمیم گرفتم به صورت خلاصه، استانداردهای قصه گویی برای کودکان نوزاد تا ۴ سال را خدمتتان بیان کنم.
قبل از شروع توضیحاتم می خواهم چند نکته مهم را خدمت دوستانی که قصد دارند در آینده صاحب فرزند بشوند عرض کنم.
حتما می دانید که قدرت شنوایی جنین در حدود ۴ ماهگی تشکیل می شود و از همان زمان شنیدن صداهای مختلف خصوصا صدای مادر برای او لذت بخش و آرامش دهنده است.
بنابراین مادران عزیز آینده، لطفا از همان دوران بارداری عادت کنید که با فرزندتان صحبت کنید و در کنار صحبت هایت ان حتما برایش شعر و داستان بخوانید تا با این کار هم حس آرامش به کودکتان بدهید و هم قدرت شنوایی، یادگیری و زبان آموزی او را تقویت کنید.
اگر می خواهید راجع به این موضوع بیشتر بدانید می توانید به مقاله ی: روش های پرورش کودک باهوش در دوران بارداری رجوع کنید.
از ٠ ماهگی تا ٤ ماهگی:
نوزادان علاقه ی زیادی به تصاویری دارند که در آنها از رنگ های متمایز استفاده شده است مانند تصاویری با الگوهای سفید و سیاه. از زمانی که فرزندتان متولد می شود، شما می توانید برایش قصه بگویید. هرچقدر این کار را بیشتر انجام دهید توجه و تمرکز کودکتان را بالاتر می برید. فرزند شما شاید متوجه صحبت هایتان نشود، اما وقتی با او حرف می زنید -و خصوصا برایش قصه می گویید- ارتباطی حاصل می کنید که برایش لذت بخش است. این کار را تا ۴ ماهگی او ادامه دهید.
٤ تا ٦ ماهگی:
از این سن به بعد می توانید تصاویر بزرگ و رنگی حیوانات و اشیای مختلف را نشان دهید و درمورد آن تصاویر صحبت کنید. برای مثال تصویر یک خرگوش را نشان دهید و بگویید: ”این یک خرگوشه ببین چقدر قشنگه، گوش هایش را ببین چقدر بزرگه، رنگش رو ببین سفیده“. سعی کنید بیشتر بر وجه تمایز اشکال و حیوانات تاکید کنید تا ساده تر بتوانند با آنها ارتباط برقرار کنند. مثلا فیل با خرطومی که دارد از دیگر حیوانات متمایز می شود و اشاره به 4 پا بودن آن ممکن است کمی کودک شما را گیج کند.
جالب است بدانید کودکان در این سن به دیدن تصاویر دیگر نوزادان علاقه ی زیادی دارند.
جالب است بدانید کودکان در این سن به دیدن تصاویر دیگر نوزادان علاقه ی زیادی دارند.
٦ ماهگی تا ١ سالگی:
از این سن شما می توانید فرزندتان را به شنیدن داستان و دنبال کردن تصاویر یک کتاب مشتاق کنید. در این سن همچنان باید با استفاده از وسایل مختلف کودکتان، مثل بطری شیر، لباس، ظرف غذا و جغجغه برایش قصه بگویید.
برای مثال : ”وای چه ظرف غذای قشنگی، این ظرف غذا مال کیه؟ چه غذاهای خوشمزه ای داره، ظرف غذا میگه که تو رو خیلی دوست داره و دوست داره که همیشه غذاهای مفید بهت بده تا بخوری و زود بزرگ بشی“.
شما با انجام این کار یعنی صحبت کردن از زبان وسایل مختلف با فرزندتان، به تدریج او را به شنیدن قصه و داستان
عادت می دهید.
برای مثال : ”وای چه ظرف غذای قشنگی، این ظرف غذا مال کیه؟ چه غذاهای خوشمزه ای داره، ظرف غذا میگه که تو رو خیلی دوست داره و دوست داره که همیشه غذاهای مفید بهت بده تا بخوری و زود بزرگ بشی“.
شما با انجام این کار یعنی صحبت کردن از زبان وسایل مختلف با فرزندتان، به تدریج او را به شنیدن قصه و داستان
عادت می دهید.
٢ سالگی:
کودکان از سن ۲ سالگی به شنیدن شعرها و داستان های ساده و ریتمیک خیلی علاقه نشان می دهند به همین دلیل
باید قصه ها و داستان هایی تعریف کنید یا بخوانید که کوتاه، ساده، برگرفته از اتفاقات روزانه و دارای قطعات تکراری باشند.
شما از طریق تعریف کردن قصه های متفاوت می توانید نکات آموزشی مختلفی را به فرزندتان یاد بدهید مثل زود خوابیدن، حمام کردن و بستن پیشبند هنگام غذا خوردن.
برای اطلاعات بیشتر به مقاله ی “کودکان ۰ تا ۲ سال چه کتاب هایی دوست دارند؟” مراجعه کنید.
باید قصه ها و داستان هایی تعریف کنید یا بخوانید که کوتاه، ساده، برگرفته از اتفاقات روزانه و دارای قطعات تکراری باشند.
شما از طریق تعریف کردن قصه های متفاوت می توانید نکات آموزشی مختلفی را به فرزندتان یاد بدهید مثل زود خوابیدن، حمام کردن و بستن پیشبند هنگام غذا خوردن.
برای اطلاعات بیشتر به مقاله ی “کودکان ۰ تا ۲ سال چه کتاب هایی دوست دارند؟” مراجعه کنید.
٣ سالگی:
از ۳ سالگی به بعد اکثر کودکان توانایی صحبت کردن و گفت و گو کردن با بزرگتر ها را کسب می کنند به همین دلیل درک بهتری از قصه ها پیدا می کنند. بهتر است برای این گروه سنی داستان ها یا قصه هایی گفته شود که هیجان بیشتری دارد؛ یعنی از صداها و حالت های مختلف در قصه گوییتان استفاده کنید، مثل صدای حیوانات و وسایل نقلیه.
در مقاله ی “کتاب برای کودکان زیر ۳ سال” مفصل راجع به این مورد صحبت کرده ام.
در مقاله ی “کتاب برای کودکان زیر ۳ سال” مفصل راجع به این مورد صحبت کرده ام.
٤ سالگی:
برای کودکان ۴ ساله هم بهتر است علاوه بر استفاده از صدای شخصیت های داستان، از وسایل مختلف مثل عروسک، ماشین، توپ، لباس و غیره استفاده کنید. از این سن به بعد برای تقویت قوه ی تخیل و تمرکز فرزندتان می توانید بعد از
تعریف قصه ها از او بخواهید که با توجه به درکی که نسبت به داستان دارد، نقاشی بکشد و یا تصویرسازی کند.
سپس با او به گفت و گو بنشینید. سعی کنید بیشتر شنونده باشید تا گوینده و به هیچ عنوان او را اصلاح نکنید. به نقاشی کشیدن او جهت ندهید که مثلا فلان چیز را این شکلی بکش یا با رنگ خاصی آن را رنگ آمیزی کن. اجازه دهید کاملا تحت اختیار خود باشد و بدون سانسور فضای ذهنی خود را روی کاغذ تخلیه کند.
همین طور می توانید ابتدای قصه را برای او تعریف کنید و از او بخواهید که داستان را ادامه دهد. اما به هیچ عنوان وسط حرف او نپرید حتی اگر کمی برایش سخت بود شما جمله های او را کامل نکنید. اجازه دهید ذهن فرزندتان به کندوکاو بیوفتد، کمی فکر کند و با تخیل خود داستانی بامزه تحویل شما بدهد.
تعریف قصه ها از او بخواهید که با توجه به درکی که نسبت به داستان دارد، نقاشی بکشد و یا تصویرسازی کند.
سپس با او به گفت و گو بنشینید. سعی کنید بیشتر شنونده باشید تا گوینده و به هیچ عنوان او را اصلاح نکنید. به نقاشی کشیدن او جهت ندهید که مثلا فلان چیز را این شکلی بکش یا با رنگ خاصی آن را رنگ آمیزی کن. اجازه دهید کاملا تحت اختیار خود باشد و بدون سانسور فضای ذهنی خود را روی کاغذ تخلیه کند.
همین طور می توانید ابتدای قصه را برای او تعریف کنید و از او بخواهید که داستان را ادامه دهد. اما به هیچ عنوان وسط حرف او نپرید حتی اگر کمی برایش سخت بود شما جمله های او را کامل نکنید. اجازه دهید ذهن فرزندتان به کندوکاو بیوفتد، کمی فکر کند و با تخیل خود داستانی بامزه تحویل شما بدهد.
یادتان نرود در دنیای کودکان همه چیز امکان پذیر است.
سخن پایانی:
والدین عزیز فراموش نکنید که بخش زیادی از شخصیت کودک شما در سنین ابتدایی شکل می گیرد. به هیچ عنوان تصور نکنید اگر فرزند شما توانایی صحبت کردن ندارد پس قصه گفتن برای او بیهوده است. قصه ها پر از زیبایی و رمز و راز اند. تاثیرات پنهان آن را دست کم نگیرید. کودکان می توانند از طریق آنها با شخصیت های مختلف آشنا بشوند، می توانند از طریق قصه ها به ارزش های زندگی پی ببرند و به خودشناسی برسند. پس قصه گویی برای فرزندانتان را جدی بگیرید و با استفاده از آن آینده بهتری را برای کودکانتان رقم بزنید.
